Ke mabaka afe a nalane a ho hana ho amohela phetiso ea moea nakong ea seoa sa COVID-19?

Potso ea hore na SARS-CoV-2 e fetisoa haholo ke marotholi kapa li-aerosol e bile le likhang tse kholo.Re ile ra batla ho hlalosa phehisano ena ka tlhahlobo ea nalane ea lipatlisiso tsa phetiso mafung a mang.Bakeng sa boholo ba histori ea batho, paradigm e hlahelletseng e ne e le hore maloetse a mangata a ne a nkoa ke moea, hangata a le libakeng tse telele le ka tsela e makatsang.Paradigm ena ea miasmatic e ile ea qholotsoa bohareng ba lekholo la bo19 la lilemo ka ho phahama ha khopolo ea likokoana-hloko, 'me mafu a kang k'holera, puerperal fever le malaria a ile a fumanoa a hasana ka litsela tse ling.A susumetsoa ke maikutlo a hae mabapi le bohlokoa ba ts'oaetso ea ho ikopanya / marotholi, le khanyetso eo a kopaneng le eona ho tsoa tšusumetsong e setseng ea khopolo ea miasma, ofisiri e hlahelletseng ea bophelo bo botle ba sechaba Charles Chapin ka 1910 e thusitse ho qala phetoho e atlehileng ea paradigm, ho nka hore phetisetso ea moea e ke ke ea etsahala.Paradigm ena e ncha e ile ea e-ba matla.Leha ho le joalo, ho haella ha kutloisiso ea li-aerosol ho ile ha lebisa liphoso tse hlophisitsoeng tlhalosong ea bopaki ba lipatlisiso ka litsela tsa phetisetso.Lilemong tse mashome a mahlano tse latelang, phetisetso ea moea e ne e nkoa e le ea bohlokoa kapa e le ea bohlokoa bakeng sa maloetse 'ohle a maholo a phefumoloho, ho fihlela pontšo ea phetisetso ea moea ea lefuba (eo ka phoso ho neng ho nahanoa hore e fetisoa ke marotholi) ka 1962. Paradigm ea ho kopana / lerotholi e ile ea lula e le teng. e matla, 'me ke mafu a fokolang feela a neng a amoheloa hohle joalo ka moea pele ho COVID-19: a neng a fetisetsoa ka ho hlaka ho batho ba seng ka phaposing e le' ngoe.Ho potlakisa lipatlisiso tse fapaneng tse khothalelitsoeng ke seoa sa COVID-19 ho bonts'itse hore phetisetso ea moea ke mokhoa o ka sehloohong oa phetiso ea lefu lena, 'me e kanna ea ba ea bohlokoa ho mafu a mangata a tšoaetsanoang a phefumoloho.

Liphello Tse Sebetsang

Ho tloha qalong ea lekholo la bo20 la lilemo, ho bile le khanyetso ea ho amohela hore mafu a fetisoa ka moea, a neng a le kotsi haholo nakong ea seoa sa COVID-19.Lebaka le ka sehloohong la ho hanyetsa hona le teng historing ea kutloisiso ea saense ea phetiso ea mafu: Ho ne ho nahanoa hore phetisetso ka moea ke eona ntho e ka sehloohong historing ea batho, empa qalong ea lekholo la bo20 la lilemo pendulum e ile ea sotheha haholo.Ka lilemo tse mashome, ha ho lefu la bohlokoa leo ho neng ho nahanoa hore ke la moea.Ka ho hlakisa nalane ena le liphoso tse thehiloeng ho eona tse ntseng li tsoela pele, re ts'epa hore re tla bebofatsa tsoelo-pele lefapheng lena nakong e tlang.

Seoa sa COVID-19 se ile sa susumetsa ngangisano e matla mabapi le mekhoa ea phetisetso ea vaerase ea SARS-CoV-2, e kenyelletsang mekhoa e meraro: Ea pele, tšusumetso ea marotholi a "sprayborne" mahlong, linkong, kapa molomong, a oelang fatše. haufi le motho ya tshwaeditsweng.Ea bobeli, ka ho ama, ebang ke ka ho kopana ka ho toba le motho ea tšoaelitsoeng, kapa ka tsela e sa tobang ka ho kopana le sebaka se silafetseng ("fomite") e lateloa ke ho itlhatsoa ka ho itšoara bokahare ba mahlo, nko, kapa molomo.Ea boraro, ha ho hema li-aerosols, tse ling tsa tsona li ka lula li fanyehiloe moeeng ka lihora tse ngata (“phetisetso ea moea”).1,2

Mekhatlo ea bophelo bo botle ea sechaba e kenyeletsang Mokhatlo oa Lefatše oa Bophelo (WHO) qalong e phatlalalitse hore vaerase e fetisoa ka marotholi a maholo a oelang fatše haufi le motho ea tšoaelitsoeng, hammoho le ho ama libaka tse nang le tšoaetso.WHO e phatlalalitse ka matla ka la 28 Hlakubele 2020, hore SARS-CoV-2 e ne e se moeeng (ntle le tabeng ea "mekhoa ea bongaka e hlahisang aerosol") le hore e ne e le "litaba tse fosahetseng" ho bua se fapaneng.3Keletso ena e ne e hanana le ea bo-rasaense ba bangata ba ileng ba bolela hore phetisetso e tsamaisoang ka moea e ka ’na ea e-ba seabo se seholo.mohlala Ref.4-9Ha nako e ntse e ea, WHO e ile ea nolofatsa boemo bona butle-butle: pele, ea lumela hore phetisetso ea moea e ne e ka khoneha empa e ne e ke ke ea etsahala;10joale, ntle le tlhaloso, ho khothalletsa karolo ea moea oa moea ka November 2020 ho laola ho ata ha kokoana-hloko (e leng molemo feela bakeng sa ho laola likokoana-hloko tse tsamaisoang ke moea);11ebe ho phatlalatsa ka la 30 Mmesa, 2021, hore phetisetso ea SARS-CoV-2 ka li-aerosol e bohlokoa (ha o sa sebelise lentsoe "airborne").12Le hoja ofisiri e ’ngoe e phahameng ea WHO e ile ea lumela puisanong le boralitaba nakong eo hore “lebaka leo ka lona re khothalletsang moea oa moea ke hore kokoana-hloko ena e ka tsamaisoa moeeng,” ba ile ba boela ba bolela hore ba ile ba qoba ho sebelisa lentsoe “moea-moea.”13Qetellong ka Tšitoe 2021, WHO e ile ea nchafatsa leqephe le le leng sebakeng sa eona sa marang-rang ho bolela ka ho hlaka hore phetisetso ea moea e tsamaeang ka nako e khuts'oane le e telele e bohlokoa, ha e ntse e hlakisa hore "phetiso ea aerosol" le "phetisetso ea moea" ke mantsoe a tšoanang.14Leha ho le joalo, ntle le leqephe leo la webo, tlhaloso ea vaerase e le "ea moea" e ntse e batla e le sieo ka botlalo lipuisanong tsa sechaba tsa WHO ho tloha ka Hlakubele 2022.

Centers for Disease Control and Prevention (CDC) United States e ile ea latela tsela e tšoanang: ea pele, e bolela bohlokoa ba ho fetisoa ha marotholi;ebe, ka Loetse 2020, e beha ka bokhutšoanyane webosaeteng ea eona kamohelo ea phetisetso ea moea e ileng ea theoleloa matsatsi a mararo hamorao;15'me qetellong, ka la 7 Motšeanong 2021, ho lumela hore ho hema aerosol ho bohlokoa bakeng sa phetiso.16Leha ho le joalo, CDC hangata e ne e sebelisa lentsoe “lerotholi la ho hema,” leo hangata le amahanngoang le marotholi a maholo a oelang fatše kapele.17ho bua ka li-aerosols,18ho baka pherekano e kgolo.19Ha ho mokhatlo o totobalitseng liphetoho likopanong tsa boralitaba kapa matšolo a maholo a puisano.20Nakong eo mekhatlo ena ka bobeli e amoheloang ka mokhoa o fokolang, ho ne ho se ho e-na le bopaki bo bongata ba hore ho fetisoa ha moea ka sefofane, 'me bo-rasaense ba bangata le lingaka tsa bongaka ba ne ba bolela hore phetisetso ea moea e ne e se mokhoa feela oa phetisetso, empa ho ka etsahala hore ebe e ne e se mokhoa feela oa phetisetso ea moea.e ka sehloohongmokgoa.21Ka Phato 2021, CDC e boletse hore phetisetso ea mofuta oa delta SARS-CoV-2 e atametse ho khoho, kokoana-hloko e tšoaetsanoang haholo ka moea.22Phapang ea omicron e hlahileng ho elella bofelong ba selemo sa 2021 e ne e bonahala e le vaerase e jalang ka potlako e makatsang, e bonts'a palo e phahameng ea ho ikatisa le nako e khuts'oane ea serial.23

Kamohelo e liehang haholo le e sa reroang ea bopaki ba phetisetso ea moea ea SARS-CoV-2 ke mekhatlo e meholo ea bophelo bo botle ea sechaba e kentse letsoho taolong e tlase ea seoa sena, athe melemo ea mehato ea ts'ireletso khahlano le phetiso ea aerosol e ntse e tsoela pele hantle.24-26Kamohelo e potlakileng ea bopaki bona e ka be e khothalelitse litataiso tse khethollang melao ea kahare le kantle, ho tsepamisa maikutlo haholo mesebetsing ea kantle, likhothaletso tsa pejana bakeng sa limaske, khatiso e eketsehileng ea pejana mabapi le ho lekana hantle le sesefa, hammoho le melao ea ho roala maske ka matlung le ha ho le joalo. phano ea sechaba e ne e ka bolokoa, ho kenya moea le ho sefa.Kamohelo ea pejana e ka be e lumelletse khatello e kholo mehatong ena, le ho fokotsa nako le chelete e ngata e sebelisoang mehatong e kang ho bolaea likokoana-hloko le litšitiso tsa lateral plexiglass, tse sa sebetseng hantle bakeng sa phetisetso ea moea, 'me tabeng ea ho qetela, e kanna ea ba e se nang thuso.29,30

Ke hobane’ng ha mekhatlo ee e ne e lieha hakaale, hona ke hobane’ng ha ho ne ho e-na le khanyetso e kaalo ea hore ho fetohe?Pampiri e fetileng e ile ea hlahloba taba ea lichelete tsa saense (lithahasello tse fanoeng) ho latela pono ea kahisano.31Ho qoba litšenyehelo tse amanang le mehato e hlokahalang ho laola phetisetso ea moea, joalo ka lisebelisoa tse betere tsa ho itšireletsa (PPE) bakeng sa basebetsi ba tsa bophelo bo botle.32le moea o ntlafetseng33e ka 'na eaba o phethile karolo.Ba bang ba hlalositse ho lieha ho latela maikutlo a likotsi tse amanang le li-respirators tsa N9532tseo, leha ho le joalo, li 'nile tsa hanyetsoa34kapa ka lebaka la taolo e mpe ea mekotla ea tšohanyetso e lebisang khaellong qalong ea seoa.mohlala Ref.35

Tlhaloso e eketsehileng e sa fanoang ke likhatiso tseo, empa e lumellana ka ho felletseng le seo li se fumaneng, ke hore ho qea-qea ho nahana kapa ho amohela mohopolo oa phetiso ea likokoana-hloko ka moea, ka karolo e itseng, e ne e le ka lebaka la phoso ea mohopolo e ileng ea hlahisoa lilemong tse lekholo tse fetileng. 'me ea e-ba matla litabeng tsa bophelo bo botle ba sechaba le ho thibela tšoaetso: thuto ea hore phetisetso ea mafu a phefumolohang e bakoa ke marotholi a maholo, kahoo, boiteko ba ho fokotsa marotholi bo ka ba bo lekaneng.Mekhatlo ena e ile ea boela ea bontša ho tsilatsila ho ikamahanya le maemo leha ho na le bopaki, tumellanong le likhopolo tsa kahisano le tsa epistemological tsa kamoo batho ba laolang mekhatlo ba ka hanang phetoho, haholo-holo haeba ho bonahala ho sokela boemo ba bona;ka moo groupthink e ka sebetsang ka teng, haholo ha batho ba itšireletsa ha ba tobane le phephetso ea batho ba kantle;le kamoo tlhaboloho ea mahlale e ka etsahalang ka liphetoho tsa paradigm, joalo ka ha basireletsi ba paradigm ea khale ba hana ho amohela hore khopolo e ’ngoe e na le tšehetso e molemonyana ho tsoa bopaking bo teng.36-38Kahoo, ho utloisisa ho phehella ha phoso ena, re ile ra batla ho hlahloba nalane ea eona, le phetiso ea mafu a bakoang ke moea ka kakaretso, le ho totobatsa mekhoa ea mantlha e lebisitseng khopolong ea hore marotholi e be matla.

E tsoa ho https://www.safetyandquality.gov.au/sub-brand/covid-19-icon

 


Nako ea poso: Sep-27-2022